Öz kaynak borç dengesini nasıl kurmalıyım
Bankalardan kredi talep ettiğinizde baktıkları en önemli konulardan bir tanesi öz kaynak yeterliliği ve buna hem ticari bankalar hem de ihracatı destekleyen Eximbank bakıyor, eğer ihracat yapan bir firmaysanız ve ihracatın finansmanı için uygun faiz oranlı reeskont ya da sevk öncesi hazırlık gibi krediler kullanmak istiyorsanız, sizden bilançolarınızı talep edecekler ve yapacakları analiz çalışması neticesinde öz kaynak yeterliliğiniz yoksa ve öz kaynaklarınız negatife döndüyse taleplerinizi ret edecekler.
Bazı firmalar, faaliyetlerini öz kaynaklarıyla yürütürlerken bazı firmalar ise yabancı kaynakla yürütüyorlar.
Yabancı kaynaklar ile faaliyetlerini finanse eden firmalar işlerini çok daha büyütüyorlar ve işlerinden elde ettikleri gelirleriyle finansman giderlerini karşılıyorlarsa bu yaklaşımı devam ettirebilirler.
Bu firmalar yabancı kaynaklar ile faaliyetlerini devam ettirirken bankalar öz kaynak yeterliliği istiyor ve bu yeterliliğin sağlanmasında borçların / öz kaynaklara oranına bakıyorlar ve bu oranın % 33 yani maximum 1/3 olmasını istiyorlar.
Firmanızın oranı bunun çok daha üzerindeyse kredi vermekten imtina ediyorlar ve bunun dışında başka oranlara da bakıyorlar, işletme sermayesi yeterli mi, toplam kredilerin ciroya oranı ne kadar gibi ama en önemli kriter öz kaynak yeterliliği, çünkü Türkiye’de maalesef öz kaynaklar yeterli değil ve varlıkların ne kadarı öz kaynaklarla ne kadarı kredilerle karşılanmış ona baktıklarında yüksek oranda yabancı kaynaklarla finanse edildiğini görüyorlar.
Kısa ya da uzun vadeli krediler ki bunlar; rotatif krediler, spot krediler, firmalar yaşam döngülerini bu tür krediler ile devam ettiriyorlar ayrıca bunların dışında yatırım kredisi kullanıyorlar ya da şirketin finansal verileri ve nitel kriterleri iyi ve güvenilirse uzun vadeli krediler kullanıyorlar ve toplam varlıkların hangi kaynaklar ile finanse edildiğine baktığınız zaman öz kaynakların oranının sadece yüzde iki olduğunu ve % 98 gibi çok yüksek oranda banka kredisi kullanıldığı görülüyor.
Öz kaynaklarınız yeterli ve toplam varlıklar içerisinde bu oran yüzde elli ile % 60 arasında ise bankalar nezdinde çok güçlü duruma geliyorsunuz ve bu durumdaki firmalara bankaların yaklaşımı olumlu oluyor ve bu durumu şöyle yorumluyorlar;
Firma sahibi ve yöneticiler taşın altına elini sokmuş, varlıklarının tamamını banka kredisi ile değil kendi kaynakları ile elde etmiş diyorlar ve size güvenleri daha fazla artıyor.
Öz kaynak yeterliliği çok önemli ve alınan kredi firmaya kaldıraç etkisi yapıyorsa yani krediyi kullanıyorsunuz ve kredi sayesinde yatırım yapıyorsunuz, makine alıyorsunuz, stok alıyorsunuz daha çok üreterek daha fazla müşteriye hitap ediyorsanız ve bunların sonucunda da kârlılığınız artıyorsa
ve bu kârlılığın sonucunda da o kredi için katlandığınız finansman giderlerini rahatlıkla karşılayabiliyorsanız, diğer bir anlatımla faiz ödeme gücünüz yeterliyse banka kredisi kaldıraç etkisi yapıyor demektir.
Öz kaynaklarınızı yeterli düzeyde tutabilmeniz için sürdürülebilir bir şekilde kâr etmeniz gerekiyor ya da şirket ortaklarının sermaye koyması ve sermayesini büyütmesi gerekiyor eğer bunları yapıyorsanız bankalardaki limitleriniz her daim güncellenecek ve bankalar size kredi vermeye devam edecektir.
İhracatçıysanız ve ihracatın finansmanı için de kredi kullanıyorsanız Eximbank’ta sizden öz kaynaklarınızın pozitif olmasını ve güçlü olmasını isteyecektir, bilançonuz güçlü ve mali borçların öz kaynaklara oranı en fazla % 33 civarında ise ihracatın finansmanı için çok ucuz kredileri kullanabilme ve uluslararası piyasalara mal satabilme imkânına sahip olacaksınız.